Ε - ΑΤΡΙΚΑ

Η Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (ΑΓΔ) συμβαίνει όταν ένα παιδί αποτυγχάνει να αναπτύξει τις γλωσσικές του ικανότητες στα αναμενόμενα για την ηλικία του επίπεδα. Είναι μία πρωτογενής γλωσσική διαταραχή δηλαδή οι γλωσσικές δυσκολίες των παιδιών δεν μπορούν να αιτιολογηθούν αλλιώς (π.χ. νευρολογικά ελλείμματα, νοητική υστέρηση, κινητικές διαταραχές, ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές).

Το όνομα της συγκεκριμένης δυσκολίας έχει αλλάξει πολλές φορές, για παράδειγμα, στο παρελθόν ονομαζόταν Ειδική Γλωσσική Διαταραχή, Αναπτυξιακή Διαταραχή του Λόγου (εκφραστικού ή/και αντιληπτικού τύπου) κ α.

Ο εκφραστικός λόγος των παιδιών με ΑΓΔ χαρακτηρίζεται από την χρήση μη καταλλήλων λέξεων και από σύντομες απλές προτάσεις σε σύγκριση με τους συνομήλικους τους, οι οποίοι μπορούν να εκφράσουν πιο σύνθετα νοήματα με πιο πολύπλοκη γλώσσα.

Για παράδειγμα, όταν παιδιά τυπικής ανάπτυξης μπορούν να πουν «αυτό το αγόρι κόβει χαρτιά με κοφτερό ψαλίδι», το παιδί με ΑΓΔ μπορεί να πει «αυτός κάνει κοψίματα» για να εκφράσει την ίδια ιδέα. Παρόλο που τέτοιοι περιορισμοί στην εκφραστική γλώσσα είναι άμεσα εμφανείς, για πολλά παιδιά, η κατανόηση του λόγου (αντιληπτικός λόγος) είναι επίσης μια πρόκληση.

Οι τομείς του λόγου που μπορεί να επηρεαστούν είναι:
οι ήχοι της ομιλίας
το λεξιλόγιο
η γραμματική και η μορφολογία
η αφήγηση και ο διάλογος
η κοινωνική επικοινωνία και η εξαγωγή συμπερασμάτων.

Όπως οι περισσότερες γλωσσικές διαταραχές έτσι και η Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή εμφανίζεται στην πρώιμη παιδική ηλικία προκαλώντας φτωχές ακαδημαϊκές επιδόσεις, ως αποτέλεσμα των αδυναμιών στην γραφή και στην ανάγνωση, δυσκολίες στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις καθώς και προβλήματα συμπεριφοράς. Όλα τα παραπάνω επιμένουν καθ ΄ όλη τη διάρκεια των σχολικών ετών μέχρι και την ενήλικη ζωή.

Τα ακριβή αίτια της ΑΓΔ δεν είναι γνωστά, αλλά είναι πιθανό να υπάρχουν πολλοί γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, οι οποίοι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, παρά μία μόνο αναγνωρίσιμη αιτία.
Η παρέμβαση πραγματοποιείται συνήθως από λογοθεραπευτές, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις η υποστήριξη μπορεί να πραγματοποιηθεί από γονείς ή εκπαιδευτικούς με την εποπτεία του λογοθεραπευτή. Αυτές οι παρεμβάσεις μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά την ικανότητα ενός παιδιού να επικοινωνεί και να αυξήσει την ικανότητά του σε συγκεκριμένους τομείς της γλώσσας.

Λαμπριάνα Τσιακπίνη
Λογοπεδικός-Λογοθεραπεύτρια – Ειδική Παιδαγωγός, ΜΑ
Αντιπρόεδρος ΙΜΕΓΕΕ (Ινστιτούτο Μελετών και Ερευνών Γενικής και Ειδικής Εκπαίδευσης)
Πρέσβειρα RADLD στην Ελλάδα
https://radld.org/

Ακολουθεί το γράμμα μίας μητέρας προς τον εκπαιδευτικό της έφηβης κόρη της με Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή.

Αξιότιμε κ. δάσκαλε
Εσύ που θέλεις να μάθεις στα παιδιά, μάθε και στο δικό μου...Στο δικό μου, που περπατάει χέρι-χέρι με την Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή δεκαπέντε χρόνια τώρα...
Μην τη φοβάσαι! Είναι έξυπνη! Πολύ! Απλά όταν τη ρωτάς, να είσαι σίγουρος ότι κατάλαβε ΟΛΕΣ τις λέξεις!

ΛΕΞΕΙΣ... Για εκείνη ένα μεγάλο κυνηγητό... Τις ψάχνει, ακούραστη, κάθε μέρα κι ας μην τις βρίσκει πάντα, κι ας μην κατεβαίνουν από το μυαλό στο στόμα της.... Κι ας τη θυμώνουν... Εκείνη δεν σταματά! Παλεύει, κυνηγά, αντέχει! Μην τη φοβάσαι λοιπόν! Ξέρει να αγωνίζεται, απλά βοήθησέ την να καταλάβει! Και τότε, θα σου απαντήσει! Να είσαι σίγουρος!

Εξήγησέ της και δώσε της χρόνο... Θέλει λίγο περισσότερο χρόνο! Αν βιάζεσαι, ρώτα κάποιον άλλο... Μην την αγχώσεις! Δεν φταίει εκείνη που κλειδώνει το μυαλό της! Δεν φταίει εκείνη που οι λέξεις την παιδεύουν! Ξέρεις πόσο θέλει να σου απαντήσει;

Έχει μεγάλη αγάπη για το σχολείο... Θέλει να είναι άριστη, γι΄ αυτό διαβάζει τόσες ώρες! Για να είμαστε εσύ κι εγώ περήφανοι γι΄ αυτήν! Για εμάς το κάνει, να το ξέρεις... Όταν λοιπόν από τη λαχτάρα της να σου απαντήσει, σου τα πει ανάποδα, μην της πεις ότι έκανε ΛΑΘΟΣ... Πονάει πολύ αυτή η λέξη να ξέρεις... Την κάνει να τρέχει σε κάθε διάλειμμα ΜΟΝΗ ΤΗΣ στις τουαλέτες για να πενθήσει αυτό το ΛΑΘΟΣ...

Δεν σου ζητώ να την αγαπήσεις όπως εκείνη αγαπά το σχολείο! Άλλωστε έχει εμάς που την πνίγουμε με αγάπη!!! Σου ζητώ να την αποδεχτείς, να την επιβραβεύεις όποτε μπορείς για την (τεράστια, πίστεψέ με) προσπάθειά της και να της επιτρέψεις να είναι ο εαυτός της...
Να είσαι σίγουρος ότι έτσι, θα τη βοηθήσεις ΝΑ ΛΑΜΨΕΙ!!

Σε ευχαριστώ,
Η μαμά της Μαριάννας
15χρονης με ΑΓΔ